مقایسه میزان هدررفت خاک و رسوب برخی سازندهای زمین شناسی در گرادیان های پوشش گیاهی با استفاده از شبیه ساز باران (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلده نورـ استان مازندران)

Authors

شفق رستگار

حسین بارانی

علی دریجانی

واحدبردی شیخ

جمشید قربانی

abstract

پوشش گیاهی، یکی از مهم ترین عوامل کنترل کنندة فرسایش است و نقش مهمی در جلوگیری از هدررفت خاک دارد. از این رو، در این تحقیق، برای شناخت بهتر نقش پوشش گیاهی در برآورد میزان هدررفت خاک و رسوب در برخی واحدهای سنگی مراتع ییلاقی حوضة نوررود در استان مازندران از یک باران ساز قابل حمل در صحرا استفاده شد. با این هدف، از بین واحدهای سنگی منطقه، سنگ آهک دولومیتی سازند لار، ترکیبات ماسه سنگ میکایی، ماسه سنگ رسی، و شیل همراه با رگه های زغال سنگ سازند شمشک و ترکیبات توف سبز، شیل توفی، و شیل خاکستری تیره تا سبز همراه با سنگ های آتشفشانی سازند کرج به ترتیب با مقاومت های بالا، کم، و متوسط نسبت به فرسایش انتخاب گردیدند. در هر واحد سنگی نیز سه تراکم پوششی ضعیف، متوسط، و خوب شناسایی شد. در هر کدام از تراکم های پوششی، 3 تکرار با فواصل یک متر از هم مستقر گردید. در هر بار ایجاد بارندگی مصنوعی، ویژگی های سطحی پلات ها از نظر پوشش حفاظتی سطح خاک و مقادیر رواناب و رسوب اندازه گیری شد. با استناد به نتایج به دست آمده، حجم و وزن رسوب در تراکم پوششی ضعیف واحدهای سنگی با ترکیبات ماسه سنگی سازند شمشک بیش از واحد سنگی با ترکیبات توف، شیل همراه با سنگ های آتشفشانی سازند کرج و سنگ آهک دولومیتی لار مشاهده شد. همچنین، رابطة عکس و قوی بین افزایش تراکم پوشش گیاهی و حجم رواناب و رسوب وجود داشت که نشان دهندة تأثیر متقابل تراکم پوشش گیاهی و مقادیر تولید رواناب و رسوب است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه میزان هدررفت خاک و رسوب برخی سازندهای زمین‌شناسی در گرادیان‌های پوشش گیاهی با استفاده از شبیه‌ساز باران (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلده نورـ استان مازندران)

پوشش گیاهی، یکی از مهم‌ترین عوامل کنترل‌کنندة فرسایش‌ است و نقش مهمی در جلوگیری از هدررفت خاک دارد. از این رو، در این تحقیق، برای شناخت بهتر نقش پوشش گیاهی در برآورد میزان هدررفت خاک و رسوب در برخی واحدهای سنگی مراتع ییلاقی حوضة نوررود در استان مازندران از یک باران‌ساز قابل حمل در صحرا استفاده شد. با این هدف، از بین واحدهای سنگی منطقه، سنگ آهک دولومیتی سازند لار، ترکیبات ماسه‌سنگ میکایی، ماسه‌س...

full text

اثر پوشش گیاهی بر کاهش رواناب و هدر‏رفت خاک با استفاده از شبیه سازی باران در مراتع نشو استان مازندران

چکیده مبسوط 1- مقدمه فرسایش خاک یک مسئله محیطی جهانی می‌باشد که از حاصلخیزی خاک و کیفیت آب کاسته، رسوب زایی و احتمال ایجاد سیل را افزایش می‌دهد. فرسایش خاک جدا شدن و انتقال ذرات خاک به وسیله عوامل فرساینده آب یا باد است.مطالعات مختلفی نیز به اثر مثبت پوشش گیاهی در تنظیم فرآیند‌های هیدرولوژیکی سطح زمین و کاهش رواناب و فرسایش خاک اشاره کردند (Zheng, 2006؛ Zhou et al., 2008 ؛ Vásquez-Méndez et a...

full text

تعیین سهم برخی خصوصیات خاک در تشریح پراکنش پوشش گیاهی در مراتع ییلاقی بلده نور

درک روابط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی برای مدیریت و احیا مراتع ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی روابط بین گونه­های شاخص مرتعی و خاک در مراتع ییلاقی بلده نور ­پرداخته است. بدین منظور، پس از تعیین محدوده­ تیپ­های گیاهی با استفاده از عوارض طبیعی، نمونه­برداری در آنها به روش منظم تصادفی انجام شد. اندازه پلات­ها با استفاده از روش حداقل سطح تعیین شد. نمونه­های خاک در هر تیپ گیاهی به عمق 50 سا...

full text

اثر پوشش گیاهی بر کاهش رواناب و هدر‏رفت خاک با استفاده از شبیه سازی باران در مراتع نشو استان مازندران

چکیده مبسوط 1- مقدمه فرسایش خاک یک مسئله محیطی جهانی می باشد که از حاصلخیزی خاک و کیفیت آب کاسته، رسوب زایی و احتمال ایجاد سیل را افزایش می دهد. فرسایش خاک جدا شدن و انتقال ذرات خاک به وسیله عوامل فرساینده آب یا باد است.مطالعات مختلفی نیز به اثر مثبت پوشش گیاهی در تنظیم فرآیند های هیدرولوژیکی سطح زمین و کاهش رواناب و فرسایش خاک اشاره کردند (zheng, 2006؛ zhou et al., 2008 ؛ vásquez-méndez et al....

full text

اثر ویژگی های واحدهای زمین شناسی و شیب‌ بر تولید رواناب و رسوب با استفاده از شبیه ساز باران (مطالعه موردی: حوضه صنوبر، تربت‌حیدریه)

ویژگی‌های سنگ‌های تشکیل‌دهنده سطح زمین نقش بسیار مهمی بر تغییرات طبیعت از جمله فرایند فرسایش و جابجایی ذرات خاک دارد. این تحقیق با هدف بررسی اثر اصلی و متقابل واحدهای زمین‏شناسی و شیب ‌بر تولید رواناب و رسوب در حوزه آبخیز صنوبر با استفاده از شبیه‏ساز باران صورت گرفت. بدین منظور نقشه زمین‌شناسی منطقه در محیط نرم‌افزار Arc GIS 10 تهیه‌شده و سه واحد زمین‌شناسی غالب منطقه به ترتیب توف سبز، ماسه‌سنگ...

full text

بررسی گروه‌های کارکردی بانک بذر خاک و نقش آن در احیاء پوشش گیاهی مراتع تخریب‌شده (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی پلور، استان مازندران)

 ذخایر بذری خاک بخش مهمی از تنوع گونه­ای را شامل می­شود و مطالعه این منبع گونه­ای می­تواند اطلاعات مهمی را جهت احیا و بازسازی پوشش گیاهی در اکوسیستم­های مرتعی فراهم کند. هدف از انجام این مطالعه بررسی توان احیائی بانک بذر خاک در بهبود پوشش گیاهی مراتع تخریب یافته پلور بود. نمونه‌گیری از خاک منطقه پلور، استان مازندران در فصل بهار از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی­متری انجام شد و سپس نمونه­های خاک برای ج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مرتع و آبخیزداری

Publisher: دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 5044-2008

volume 67

issue 1 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023